HORMON HƯỚNG SINH DỤC RAU THAI (Human Chorionic
Gonadotropin - hCG)
Bản chất hoá học của hCG
hCG là một glycoprotein bao gồm hai tiểu đơn vị alpha và beta, được liên kết với nhau bởi các phân tử ion và kỵ nước. Trọng lượng phân tử 39.000 dalton. Tiểu đơn vị alpha là một glycopeptide có 92 acid amin được ổn định bằng các mối liên kết disulfua. Trình tự aminoacid của tiểu đơn vị này trùng với các kích thích tố tuyến yên glycoprotein, luteinizing, kích thích tố nang trứng và kích thích tố hormone tuyến giáp. Cấu trúc hoá học giống như tiểu đơn vị alpha của:- Luteinizing hormon (LH).
- Follicle-stimulating hormon (FSH).
- Thyroid-stimulating hormon (TSH).
Tiểu đơn vị beta có cấu trúc hoá học đặc trưng cho phân tử hCG. Các tiểu đơn vị Beta là một glycopeptide có 145 acid amin được ổn định bởi sáu mối liên kết disulfua. Các tiểu đơn vị Beta của hormon glycoproteinlà duy nhất và cung cấp những đặc điểm sinh học khác nhau. Beta hCG có thể được phát hiện trong huyết thanh hoặc nước tiểu của mẹ vào khoảng 8 - 9 ngày sau khi rụng trứng.
Nguồn gốc của Hcg:
hCG được chế tiết bởi nguyên bào nuôi của:
- Tổ chức rau thai bình thường từ rất sớm, khoảng 6 đến 8 ngày sau thụ tinh.
- Từ rất nhiều bánh rau (đa thai).
- Chửa trứng.
- Ung thư biểu mô màng đệm.
- Chửa ngoài tử cung.
Phương pháp xét nghiệm xác định nồng độ hCG:
Xét nghiệm nồng độ hCG trong máu hay trong nước tiểu bằng phương pháp sinh vật hoặc bằng phương pháp miễn dịch. Phương pháp xét nghiệm miễn dịch có độ nhạy và độ đặc hiệu lớn hơn so với phương pháp sinh vật và trở thành phương pháp xét nghiệm thông thường ngày nay.
Xét nghiệm sinh vật:
+ Xét nghiệm thỏ (Friedman) đo nồng độ hCG của mẹ dựa vào khả năng gây phóng noãn trên thỏ sau khi tiêm hCG 12 tiếng.+ Xét nghiệm ếch (Galli- Mainini) đo lượng tinh trùng giải phóng ra trong ống phóng tinh của ếch đực sau khi tiêm hCG vào ổ nhớp.
+ Xét nghiệm chuột (Aschheim- Zondek): đo những nang noãn phát triển sau khi tiêm hCG.
Xét nghiệm miễn dịch.
+ Xét nghiệm ngưng kết latex: xác định hCG có trong nước tiểu; đây là xét nghiệmnhanh, xét nghiệm hCG dương tính sau khi thụ tinh 28 ngày.+ Xét nghiệm miễn dịch phóng xạ, miễn dịch men: xét nghiệm beta hCG trong máu, xét nghiệm dương tính khoảng 8 ngày sau khi thụ tinh.
Ngưỡng bình thường của hCG:
Nồng độ beta hCG được tính theo đơn vị mIU/ml.Theo dõi nồng độ hCG dựa trên tuổi thai (tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng).
hCG tăng rất nhanh sau khi thụ tinh (8 ngày), cứ 2 đến 3 ngày nồng độ hCG lại tăng gấp đôi và đạt đỉnh cao khoảng ngày thứ 80, rồi giảm và diễn biến bình nguyên trong giai đoạn tiếp theo của thai kỳ. hCG có thể được phát hiện trong suốt thời kỳ có thai.
Sự biến đổi của hCG trong thai kỳ
Nồng độ hCG thấp:
- Có thể do tính tuổi thai không chính xác.- Có khả năng sảy thai hoặc hỏng trứng.
- Mang thai lạc vị.
Nồng độ hCG cao
- Có thể do tính tuổi thai không chính xác.- Đa thai.
- Thai trứng.
- Nghĩ nhiều đến hội chứng Down khi lượng AFP trong máu giảm.
Lưu ý: Những con số thống kê trên chỉ mang tính chất tương đối. Bởi vì, nhiều trường hợp beta hCG thấp nhưng thai nhi vẫn hoàn toàn khỏe mạnh. Thai phụ có hàm lượng beta hCG thấp hoặc cao hơn mức trung bình cần được sự theo dõi và tư vấn kịp thời của bác sĩ.
Vai trò của hCG trong thai kỳ:
- Duy trì chức năng của hoàng thể chế tiết ra progesterone.- Kích thích tế bào leydig của thai nhi nam sản xuất ra testosteron, tác dụng này phối hợp với hormon hướng sinh dục của thai nhi. Như vậy hCG có tác dụng gián tiếp lên sự phát triển cơ quan sinh dục ngoài của thai nhi nam.
- HCG được sử dụng để phát hiện và theo dõi thai nghén.
+ Nồng độ hCG trong giai đoạn đầu của thai nghén thấp nói lên chức năng bánh rau kém,thường nghĩ tới xẩy thai hoặc chửa ngoài tử cung.
+ Nồng độ hCG cao thường nghĩ tới đa thai hoặc bệnh nguyên bào nuôi.
- Xét nghiệm hCG được dùng để theo dõi sau chửa trứng và theo dõi điều trị
bệnh u nguyên bào nuôi.
- hCG được sử dụng trong lâm sàng để gây phóng noãn trong những trường
hợp không phóng noãn dựa vào tính chất giống như LH.
- hCG có một số hoạt tính giống như TSH.
Các bạn có thể đăng kí trang của chúng tôi bằng cách đăng ký email hoặc theo dõi chúng tôi trên Google+ để nhận được các bài giảng cập nhật sớm nhất!
No comments:
Post a Comment